Ik heb de afgelopen jaren natuurlijk al regelmatig over het kerstgevoel geschreven. Vorig jaar nog, toen ik uitgebreid heb proberen uit te leggen wat het gevoel voor mij betekent en een aantal tips deelde die mij helpen om het kerstgevoel te krijgen. Het prikkelen van je zintuigen kwam in die blog kort aan bod. Vandaag gaan we daar dieper op in. Want het kerstgevoel oproepen gaat een stuk makkelijker als je al je zintuigen stimuleert!
Welke zintuigen zijn er?
De belangrijkste zintuigen zoals wij ze kennen – zicht, gehoor, reuk, smaak en tast – zijn ooit beschreven door Aristoteles. Een beroemde Griekse filosoof die een paar honderd jaar voor Christus leefde. Hij beschreef in zijn boek ‘De Anima’ de vijf bekende manieren waarop mensen iets kunnen waarnemen. Maar er zijn eigenlijk nog meer zintuigen, minstens zeven zelfs!
De eerste minder bekende is thermoceptie: we kunnen kou en warmte waarnemen. Ook hebben we het vermogen om pijn te voelen. Verder horen volgens sommige wetenschappers (men is het er niet over eens wat precies een zintuig is) ook bijvoorbeeld positiezin en evenwicht in de lijst thuis.
Zinnenprikkelende Kerstbeleving
Om het niet te ingewikkeld te maken, focussen we ons vandaag even op de belangrijkste vijf. De oorspronkelijke zintuigelijke vermogens die Aristoteles eeuwen geleden vaststelde. Hieronder vind je fijne tips en ideetjes om jouw verschillende zintuigen te stimuleren, te prikkelen en zo sneller in de kerstmood te komen!
Zicht ~ versiering & verhalen
‘Het oog wil ook wat’ geldt absoluut als het om kerstgevoel gaat. Als je je zintuigen wil prikkelen om een kerstgevoel te krijgen, is het ten eerste handig om goed na te denken wat voor jou nou écht kerstig is. Voor zicht kan dat bijvoorbeeld een kleurencombinatie zijn, zoals rood en zilver. Het kan een patroon zijn, zoals tartan. Of bepaalde soorten textiel, zoals dikke kabeltruien, sequins, glitters of wollen dekens.
Maak het specifiek
Maar bijvoorbeeld ook specifieke, bijzondere ornamenten. Denk aan kerstballen die je moeder vroeger ook in de boom hing en die je een heerlijk gevoel van nostalgie geven. Voor mij is kerst visueel gezien altijd een combinatie van natuur in huis en veel sprankelend licht. Dat zie je dus ook terug in mijn huis! Overal zijn kleine lichtpuntjes te vinden en ik werk met veel kunst- en echt kerstgroen. Zodat ik elke dag zie wat me gelukkig maakt!
Prikkel je fantasie
Zicht prikkelen kun je natuurlijk op meer manieren doen dan alleen met decoratie in huis. Een avondwandeling in een verlaten stadscentrum terwijl de kerstlichtjes boven de straat sprankelen bijvoorbeeld. Of een heerlijke kerstfilm kijken, soms kun je heerlijk bij wegdromen bij de prachtige beelden die je ziet. En wat te denken van een mooi boek lezen met een heerlijk kerstverhaal. Zicht kan als zintuig denk ik het meest je fantasie kan prikkelen, dus maak daar zeker gebruik van!
Gehoor ~ kerstmuziek & geluiden
Als we het over gehoor & kerst hebben, dan denk je natuurlijk meteen aan kerstmuziek! Ik ben er gek op. Ik kan zelfs hartje zomer al heel hard mijn favoriete song ‘Driving Home for Christmas’ opzetten. En Sky Radio the Christmas Station staat hier in het seizoen heel vaak aan. De radio aanzetten, is sowieso altijd gezellig. Maar ik daag je uit om ook eens specifieke kerstplaylists op te zetten. Want de soort muziek die je hoort, heeft heel veel impact op je stemming!
Zo luister ik graag jazzy kerstmuziek voor een heerlijk knusse vibe. En er zijn ook afspeellijsten met enkel prachtige instrumentele pianomuziek in kerstsferen. Maak ook vooral een playlist met je eigen favoriete kerstnummers. Wat ik vorig jaar ontdekt heb, is de magie van de platenspeler. Het krakerige geluid en het ritueel van het kiezen van de plaat en het klaarzetten van de arm voegt écht iets toe aan de beleving van de kerstliedjes.
Je gehoor prikkelen kan natuurlijk met veel meer dan alleen muziek. Denk aan een wandeling door verse, knisperende sneeuw, het geluid van kerstbelletjes in de wind, een knetterend haardvuur, van cadeaupapier en plakband. Ga maar eens na: welke geluiden doen jou aan kerstmis denken? En zoek die geluiden vervolgens op!
Geur ~ kaarsen & bakken
En dan: geur. Misschien wel mijn lievelings zintuig (al is het een beetje alsof je moet kiezen wie je favoriete kind is haha). Het is zo’n krachtig zintuig als het gaat om herinneringen maken en oproepen. Dat is ook niet zo gek trouwens, het is het enige zintuig dat volledig ontwikkeld is als je geboren wordt. En tot je tien jaar oud bent, is geur bovendien je dominante zintuig. Daarom kan geur je meteen terugbrengen naar een moment in het verleden.
Mijn favoriete geurtonen voor Kerst zijn sinaasappel en kaneel. En natuurlijk vers geknipt dennengroen! Verder zijn brandend hout en de geur van uitgeblazen kaarsjes voor mij op en top kerst. Weet jij welke geuren jou aan kerst doen denken? Misschien is het wel de geur van kaneelbroodjes of christmas cake? Ik ben bijvoorbeeld meteen op een kerstmarkt als ik glühwein ruik!
Kaarsen, lampen en zakjes
Het spreekt voor zich dat geur een belangrijke rol speelt in de kerstbeleving. Breng het dus ook zeker in huis! Ik ben gek op geurkaarsen met kerstgeuren, zoals die van Woodwick. Sinds een paar jaar ben ik helemaal fan van de geurlampen van Ashleigh & Burwood. Ze hebben heerlijke kerstgeuren, mijn favoriet is Christmas Spice. Ik zet er mijn hele huis mee vol. Oh en ik stop altijd van die geurzakjes in de dozen met kerstversiering, zodat ik echt meteen in kerstsferen ben als ik ze open doe! De zakjes van Bridgewater, zoals Christmas Bliss, zijn heerlijk daarvoor.
Nog meer kerstgeur in huis
Andere manieren om je neus te plezieren met kerstgeuren: kerst-geurstokjes neerzetten, stove top potpourri op het fornuis zetten, een kerststukje maken (dan komt de geur van vers kerstgroen zo goed boven). Of bijvoorbeeld deze heerlijke kaneel-appelmoeshangers maken, die ruiken jaren later nog heerlijk naar kaneel! En vergeet vooral bakken niet: verse kaneelbroodjes uit de oven bijvoorbeeld. In deze blog lees je meer over je huis naar kerst laten ruiken.
Tastzin ~ warmte en comfort
Je tastzin, lichamelijk ‘voelen’. Je zou misschien niet denken dat dit zintuig belangrijk is voor het ervaren van een kerstgevoel, maar niets is minder waar. Het kijken van die mooie kerstfilm is namelijk nog veel fijner als je in een fijne trui, onder een dekentje op de bank zit met een kop warme thee of chocolademelk om je handen te verwarmen.
Het inpakken van kerstcadeautjes is ook zo ’n sensory experience waarbij je tast heel belangrijk is. Je voelt het papier, de plakkerige tape, de mooie satijnen linten die je om de pakjes knoopt. Om het kerstgevoel te ervaren, is het juist heel belangrijk om met aandacht in het moment te zijn. Je focussen op wat je geestelijk én lichamelijk voelt kan daar heel erg bij helpen.
Smaak ~ proef de nostalgie
Er valt niet over te twisten, zeggen ze. Maar één ding is zeker: smaak hebben we (bijna) allemaal! Met je tong (en je neus ook trouwens) próef je kerst. Sommige gerechten brengen me meteen terug naar kerstvieringen uit mijn jeugd. Zoals deze krab-garnalencocktails die mijn moeder vroeger altijd maakte in december. Deze candied nuts zijn zo kerstig van smaak. De smaak van warme kaneelbroodjes zoals Arvid en ik die vorig jaar op de kerstmarkt in Aken aten, vergeet ik ook nooit meer. En ik kijk er al een jaar naar uit om dat weer te proeven.
Welke smaken doen jou aan kerstmis denken? Zijn het heerlijke gevulde kerstkransjes, candy canes of heerlijk kerstgebak? Is het een bepaalde soort thee, koffie met een speciale siroop erin? Of misschien de heerlijke kalkoen die elk jaar op tafel staat? Verlang je naar dat heerlijke kerstgevoel? Trakteer jezelf dan op jouw favoriete christmas flavours en geniet!
Hoe prikkel jij ál je zintuigen?
Soms helpt het al om één zintuig extra te prikkelen, maar het meeste succes als het gaat om kerstgevoel ervaren, heb ik toch als ik álle zintuigen tegelijk prikkel. Dus dat probeer ik tijdens deze periode – het kerstseizoen, de aanloop naar 25 december – zo vaak mogelijk te doen. En jij? Ben jij hier bewust of onbewust mee bezig? Ik hoor heel graag in de reacties hieronder wat jij doet om je zintuigen te stimuleren. Hoe ruikt, voelt, smaakt en klinkt Kerst voor jou? En hoe ziet het er uit? Laat je het me weten in de reacties hieronder?
Ik ben me er trouwens terdege van bewust dat niet iedereen over alle zintuigen beschikt. Misschien ben je wel slechthorend of doof, of juist blind of slechtziend. Misschien heb je na een COVID-besmetting geen of verminderde reuk- of smaakzin meer. Eigenlijk ben ik dan juist éxtra benieuwd hoe jij je andere zintuigen inzet om het kerstgevoel te ervaren! Want waarschijnlijk zijn die juist extra goed ontwikkeld. Wellicht hebben andere mensen iets aan jouw unieke tips :).
17 reacties
Bij mij zijn gelukkig alle zintuigen aanwezig.
Heerlijk vroeger bij mijn moeder de geur van kalkoen en eigen gemaakte appelmoes.
En dan de geur van vers kerstgroen. Dat geeft zo’n nostalgisch gevoel., en dan een mooie kerstfilm heerlijk gewoon
Als mijn aftelkalender op 100 dagen voor kerstmis staat en jij je eerste chrismaholic item hebt gepost dan sta ik in de kerstmodus. Zalig!
De website van Christmaholic veel bekijken hoort er tegenwoordig ook echt bij. Helemaal met mooie sfeerfoto’s!
Oja, we moeten natuurlijk op de centjes letten maar van bepaalde bladen (bijv. Seasons, WONEN Landelijke Stijl) koop ik de kersteditie. Die bewaar ik ook omdat ze mooi blijven om in te kijken.
Heb ook veel ornamenten van vroeger, ze brengen zeker veel mooie herinneringen naar boven 😀
Hoi Saskia,
Het kerst gevoel bij mij begint zodra het buiten kouder gaat worden. Dat de zomer zijn eindigt en dat de verwarming/houtkachel weer aan moet. Dan begin ik al uit te kijken dat de kerstboom er moet staan. Ook begint het te kriebelen om lekker speculaas te gaan maken. Dit ga ik direkt niet doen maar ik begin met mijn favoriete toetje te maken. Heel simpel yoghurt met ( speculaas/koekkruiden. Deze geur is typisch de geur van kerst.
Daarna duurt het niet lang meer om alle bakken met kerstdecoratie weer van boven te halen. Wat een heerlijke tijd.
Groetjes , Jopie.
Er is zoveel wat mij aan kerst doet denken.. als ik een film kijk en zie lampjes in een boom dan roep ik al jaaaa kerstsfeer. Dus visueel is dat wel heel belangrijk.. ik geniet zooo van al die lichtjes. De geur van de Duitse kerstmarkt, gluhwein, kaneel, kruitnagel, dennengroen. Lebkuchen. Mmmm
En dan heerlijk bijna meditatief luisteren naar relaxt kerstmuziek terwijl ik onder een zachte deken op de bank lig.. dat is gehoor en gevoel in één!.
En als je brein ook meeteld dan merk ik dat ik onwijs iederjaar uitkijk naar 1 september dan begin jij weer met de eerste blogs en tips, dan struin ik je website en pinterestpagina af naar sfeerimpressies.. ik geniet ervan..
Kerststukjes maken en vooral t kerstgroen, ondertussen luisteren naar kerstmuziek. Kaarsjes aan, sinaasappel en kaneel in de oven mmmm heerlijk!
Mijn moeder bakte vroeger met de feestdagen een zogenaamde dikke koek.Dat was een soort van krentenbrood,maar dan heel erg dik gevuld met krenten,rozijnen,sukade,gember en nog meer van die vruchten.Die koek bakte ze dan op de kolenkachel en in de juspan. Als ik mijn ogen dicht doe ,dan ruik ik die heerlijke geur weer en is het kerst bij mijn ouders thuis in de 50er en 60er jaren.De ornamenten uit de boom van toen hangen nu in mijn boom Heerlijk nostalgisch vandaag zeg.
alle feesten en jaar getijden prikkelen mijn zintuigen, mijn kerstboom staat al in huis maar nog niet versierd . heb geen kleine kinderen meer, maar toch komt sinterklaas decoratie. in huis op de schouw maar ook zoals vandaag sint maarten . niet te uitbundig zoals kerst maar 6 december is toch wel de dag dat alles in kerstsferen is en dat wel tot halve wegen
15 januari wel staat, de lichtjes in de guirlande over de dressoir spiegel blijft het hele jaar gewoon hangen en daar gaat elke feest decoratie in. of lente ,zomer herfst winter decoratie. ook geur kaarsen of geurolie lampen. gewoon alles omdat het kan en zo gezellig is..
Alleen al van het lezen hiervan krijg ik het kerst gevoel zo fijn! Ik krijg het echte kerst gevoel heel ouderwets door de geur van de koekjes die we dan altijd bakken, de schuur waarvan de begroeiing op het dak helemaal is uitgevallen, de dekentjes op de bank en de overheerlijke geur van de geurkaarsen in huis (dit jaar op jou aanraken de oranje van woodwick gekocht en wat een succes!) En wat niet mag ontbreken is christmaholic! Elk jaar weer als het eerste artikel online komt te staan ben ik zo blij en denk ik YESS EINDELIJK de voorpret mag officieel beginnen!!
Liefs Tessa
Wat een heerlijk blogartikel. Deze prikkelde mijn kerst’goesting’ helemaal!
Kerstthee, een geurkaarsje, lekker warm met een dekentje op de bank, hier en daar al wat kerstlampjes, een kerstmuziekje op de achtergrond en dan natuurlijk Christmaholic! Ik word daar zo blij van!
Op spotify heb ik een lijstje met kerstmuziek, maar dan echt speciaal uitgezocht en een beetje weg van de massa. Heerlijk!
Iets met gemberkoekjes… huisjes, mannetjes. Love it.
Wat ik ook gewoon heerlijk vind is ‘s morgens als eerste naar beneden gaan en dan de kerstboom aan. Even zo’n momentje voor mijzelf. Ontbijtje erbij en in het verdere donker van de kamer gelijk al rust in mijn hoofd.
de geur van dennentakken, gebraden vlees, koffie met ersttaart, de kaarten, de muziek, de decoraties, de kaarsen, de kadootjes, een mooi verhaal, al dit soort dingen laat mij de kerst ten top voelen
Wat leuk al die wetenswaardigheden er tussendoor!!!
Geur is inderdaad heel krachtig, toch is dat vaak degene waar ik het laatst/minst aan denk. Maar als ik het doe, is het effect groots!
Ik heb van die flesjes essentiele olie met “winter wonderland” als naam, die ruiken helemaal kerstig…
En ik speel hardstikke vals door essentiele dennenolie op de (echte) kerstboom) te sprenkelen. Dan ruikt hij nog een beetje kerstiger!
Ik heb ook van de bodyshop een soort zalfje dat gewoon kerstig ruikt. Ik weet niet of die ieder jaar kerstgeurtjes doen, ze hadden namelijk ook weleens iets met kerstige verpakking maar gewoon fruitige geurtjes.
Die kaneel/appelsaus versierinkjes heb ik nu ook al jaren en die ruik ik zodra het kerstgoed tevoorschijn komt meteen.
Verder wordt het halve huis verkerstigt ‘op het oog’ en eten we natuurlijk veel te veel lekkers. Ik heb een roobostheemengsel aangepast om kerstiger te maken met citrusschilletjes, een beetje anijs en kaneel. Kerstliedjes krijgen hier soms een eigen draai (wij schreeuwen “5 golden rings” altijd bizar hard mee, de rest van het liedje wordt netjes gezonden)En voor mij is het pas echt kerst wanneer we met onze (aanzienlijke) stapel kerstboeken op de bank zitten voor de kerstvoorleesmiddag. Dan doen we al die klassiekers met de kinderen. Dat geduw en overal ellebogen wat dan langzaam maar zeker evolueert in een soort groepsknuffel, zalig!
Je hebt het overigens heel erg mooi beschreven Saskia al de zintuigen van kerst.
De meeste herken ik wel , bij mij begint het eind augustus, begin september al te kriebelen dan begin ik bijvoorbeeld rond te kijken waar ik mijn kerstboom zet dit jaar, hoop ik al dat het wat kouder wordt etc.
Zo grappig een aantal mensen vragen dit ook aan mij, ze kennen mij en m’n kerst obsessie hihi.
A true Christmaholic. ❤
Ik spaar kerstkaarten dus daar ben ik vaak mee bezig ook midden in de zomer, ik lees veel kerst romans en winter romances.
Om de één of andere reden ben ik altijd met de winter en Kerst bezig, ik houd er ontzettend veel van, waarom precies, ik heb werkelijk geen idee.
Ik heb niets met de zomer.
Mijn ultieme kerst zou een kerst zijn in Fins Lapland, prachtig lijkt me dat, het noorderlicht zien…zwijmel.
Need I say more!