Kalkoen – the big bird – is voor onze westerburen het ultiéme kerstgerecht. In Groot-Brittannië smult ruim 87% van een ’turkey roast on Christmas Day’. Waarom eten de Britten zo graag kalkoen met Kerst? Hoe is dat zo gekomen? Voor het antwoord op die vragen, moeten we een paar eeuwen terug de geschiedenis in…
Once upon a turkey…
Kalkoen werd meer dan 500 jaar geleden geïntroduceerd in Engeland door William Strickland uit Yorkshire. Hij had zes van de grote vogels gekocht van Amerikaans-Indiaanse handelaars op zijn reizen naar de VS. Amerika had een overloed aan de beesten. Zoals je misschien wel weet, worden ze daar al sinds jaar en dag gegeten met Thanksgiving.
Voor die tijd smulden de Britten vooral van een lekkere gans tijdens het kerstdiner. Soms werden er ook zwijnenkoppen en zelfs pauwen geserveerd. Kippen en koeien waren eigenlijk veel te waardevol om te doden voor het kerstmaal, vanwege de eieren en de melk die ze geven. Vanaf het moment dat de kalkoen haar intrede deed, realiseerden boeren zich dat die andere dieren veel beter in leven konden worden gehouden.
Koninklijke kalkoen met Kerst
Henry VIII was de eerste die kalkoen at met Kerst, dat gebeurde al in de 16e eeuw. Het was koning Edward VII (die leefde van 1841-1910) die het eten van kalkoen met Kerstmis pas echt ‘fashionable’ maakte. Toch duurde het tot de jaren 50 van de vorige eeuw tot de kalkoen echt de ‘standaard’ werd.
Gans was daarvoor de favoriete keus in de meeste huishoudens. Niet gek ook, ganzen zijn een stuk kleiner en makkelijker te bereiden. In de jaren ’50 kregen steeds meer mensen echter een koelkast in huis, en dat maakte het bewaren van de veel grotere vogel allemaal een stuk eenvoudiger voor de gemiddelde Brit.
Fun facts over kalkoen & Kerst
Om dit verhaal over kalkoen & kerst af te sluiten, nog wat leuke en leerzame feitjes over de rol die deze vogel speelt in de Britse huishoudens.
- Fun fact: in Charles Dickens’ A Christmas Carol (1843), smult Bob Cratchit van een gans voordat Scrooge een kalkoen voor hem koopt.
- In de UK worden tegenwoordig meer dan 10 miljoen kalkoenen gegeten rond Kerst. Dat komt neer op maar liefst 1 kalkoen voor elke 6 inwoners. That’s a whole lotta turkey!
- 25% van de Britten koopt de kalkoen maanden van tevoren en bewaart hem al die tijd in de vriezer. Je kunt immers maar beter goed voorbereid zijn, toch?
- In de jaren ’30 moest een gemiddeld persoon 1 week werken om een kerstkalkoen te kunnen betalen. Nu is dat slechts 1,7 uur. Tot die tijd werd kalkoen vanzelfsprekend als een luxeproduct gezien.
- Met een kalkoen alleen kom je er niet tijdens het kerstdiner (of de kerstlunch). De ‘trimmings‘ – alle dingen die je erbij serveert – zijn voor de Brit minstens zo belangrijk. Stuffing mag niet ontbreken, geroosterde groenten & aardappels ook niet. Roast potatoes, spruitjes, rode kool en wortels zijn favoriet. Qua sausjes gaan ze voor jus, broodsaus en cranberrysaus. Hier vind je een collectie van ruim 40 recepten voor Turkey Trimmings.
- Engelsen maken de lekkerste dingen van ‘leftover turkey‘ op Boxing Day (tweede kerstdag). De meest favoriete gerechten om te maken van de restjes kalkoen zijn sandwiches, soepen en salades.
- Een werkelijk fantastische kalkoen serveren, daar hebben de Britten heel wat voor over. Mensen geven maar wat graag extra geld uit aan hele goede kwaliteit. Free range, biologisch, speciaal gevoed… 20% van de mensen geeft toe meer te betalen voor een extra luxe vogel op de kerstdis.
- Uit onderzoek blijkt dat Britse vrouwen pas op hun 34ste een kerstkalkoen met alle trimmings erbij durven te maken. Bijna de helft van alle vrouwen heeft het gevoel echt iets te hebben bereikt als het dan eindelijk gelukt is. En bijna 30% van de Britse mannen vindt het kerstmaal dat zijn vrouw maakt lekkerder dan dat van zijn moeder. Ain’t that something!?
Nu weet je waarom de Britten kalkoen eten met Kerst
Hopelijk vond je het leuk om dit allemaal te lezen! Heb je nog iets nieuws geleerd over de rol van de kerstkalkoen in Groot-Brittannie? Laat het me hieronder weten in een reactie! En als je zelf nog iets weet over de Britten en hun Christmas Turkey, hoor ik het natuurlijk ook heel graag.
